سوره نصر: قطعا آینده از آنِ رسول الله ص و جریان ایمانی است
محور سوره: 21-25 سوره بقره
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ وَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (21)
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ فِرَاشاً وَ السَّمَاءَ بِنَاءً وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقاً لَکُمْ فَلاَ تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَاداً وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (22)
آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [ جو زمین] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوه‌ها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که می‌دانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریده‌اند، و نه شما را روزی می‌دهند).
وَ إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَدَاءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ (23)
و اگر در باره آنچه بر بنده خود [پیامبر] نازل کرده‌ایم شک و تردید دارید، (دست کم) یک سوره همانند آن بیاورید؛ و گواهان خود را - غیر خدا - برای این کار، فرا خوانید اگر راست می‌گویید!
فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِی وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْکَافِرِینَ (24)
پس اگر چنین نکنید - که هرگز نخواهید کرد - از آتشی بترسید که هیزم آن، بدنهای مردم (گنهکار) و سنگها [بتها] است، و برای کافران، آماده شده است!
وَ بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ کُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً قَالُوا هٰذَا الَّذِی رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ وَ أُتُوا بِهِ مُتَشَابِهاً وَ لَهُمْ فِیهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ (25)
به کسانی که ایمان آورده، و کارهای شایسته انجام داده‌اند، بشارت ده که باغهایی از بهشت برای آنهاست که نهرها از زیر درختانش جاریست. هر زمان که میوه‌ای از آن، به آنان داده شود، می‌گویند: «این همان است که قبلا به ما روزی داده شده بود. (ولی اینها چقدر از آنها بهتر و عالیتر است.)» و میوه‌هایی که برای آنها آورده می‌شود، همه (از نظر خوبی و زیبایی) یکسانند. و برای آنان همسرانی پاک و پاکیزه است، و جاودانه در آن خواهند بود.
از طریق استقراء به این نتیجه می رسیم که محور سوره نصر، همان محور سوره کوثر و کافرون است و آن 5 آیه بعد از مقدمه سوره بقره است و ادله این استقراء زیاد است. سوره نصر به رسول الله ص امر می کند زمانی که علامتی که همان فتح و نصر و داخل شدن دسته دسته مردم در دین خداست را مشاهده کرد، به تسبیح به حمد خداوند و استغفار مشغول شود. آیات محور سوره هم امر به عبادت و نهی از شرک ورزیدن به او می کنند.
از سوره نصر می فهمیم که در مقابل نعمت باید عبادت کرد و فتح و نصر و داخل شدن دسته دسته مردم در دین، نعمت های الهی هستند و به این واسطه به رسول الله ص امر می کند که در مقابل این نعمت ها تسبیح به حمد خداوند و استغفار کنند و این اصلی ترین نکته آیات محور سوره است.
در آیات محور سوره خداوند مردم را در مقابل نعمت های عامه ای که به ایشان عطا شده، امر به عبادت و توحید می کند و در این سوره، یکی از فروع آن نعمت ها مشاهده می شود و بیان می کند که در مقابل نعمتی بیش از نعمت های عامه، باید عبادتی بیش از عبادات عامه انجام داد و آن تسبیح و استغفار است.
همچنین از 5 آیه محور سوره نصر متوجه می شویم که این خطاب به دو دسته کافرین و مرتابین (شک کنندگان) است، این سوره بیان می کند که عاقبت از آنِ رسول الله ص است و سوره به رسول الله ص امر می کند که در حالت نصر و فتح و اعتلای اسلام، تسبیح و استغفار و شکر کند و این درسی برای امت است و این یکی دیگر از مظاهر ارتباط این سوره با آیات محورش است.
اما در مورد ارتباط سوره نصر به سوره های قبلی، می توان اینگونه گفت که سوره کافرون درباره ایجاد فاصله بیان مسلمین و کافرین بحث می کرد و پیش از آن هم سوره کوثر دشمنان رسول الله ص را معرفی کرد و همه اینها دو گروه را نشان می دهد: اهل ایمان و اهل کفر. سوره نصر بیان می کند که عاقبت، حتما از آنِ رسول الله ص است و قطعا نصرت الهی و فتح و داخل شدن دسته دسته مردم در دین خدا خواهد آمد.
سوره نصر: ای پیامبر ص، زمانی که نعمت های خاص خداوند را مشاهده کردی، عبادت های خاص را بجا آور
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ (0)
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ (1)
هنگامی که یاری خدا و پیروزی فرارسد،
وَ رَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجاً (2)
و ببینی مردم گروه گروه وارد دین خدا می‌شوند،
فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ وَ اسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ کَانَ تَوَّاباً (3)
پروردگارت را تسبیح و حمد کن و از او آمرزش بخواه که او بسیار توبه‌پذیر است!
- پنجشنبه ۸ تیر ۹۶
