سوره قریش: دعوت قریش به ایمان
محور سوره: 6-7 سوره بقره
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَیْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ (6)
کسانی که کافر شدند، برای آنان تفاوت نمیکند که آنان را (از عذاب الهی) بترسانی یا نترسانی؛ ایمان نخواهند آورد.
خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَ عَلَى سَمْعِهِمْ وَ عَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ (7)
خدا بر دلها و گوشهای آنان مهر نهاده؛ و بر چشمهایشان پردهای افکنده شده؛ و عذاب بزرگی در انتظار آنهاست.
سوره قریش هم گویی امتداد سوره فیل است و گویی این دو سوره واحدی هستند پس به این ترتیب، این دو سوره دارای محور واحد هستند.
سوره قریش: دعوت قریش به ایمان
در اینکه منظور از آیه اول این سوره چیست سه قول وجود دارد: قولی که این آیه را مربوط به سوره فیل می داند، قولی که این آیه مربوط به فعل محذوف می داند و قول دیگری که این آیه را مربوط به آیه آخر این سوره می داند. اما برای روشن شدن دقیق این امر، جایگاه این سوره را در سیاق عام قرآنی بررسی می کنیم.
بیان شد که محور سوره همزه آیات 6-7 سوره بقره است و سوره همزه در اخلاق کافرین و عذاب عظیمی که در انتظار آنهاست بحث می کند، پس از آن دو سوره فیل و قریش بیان شده اند تا به قدرت خداوند بر عذاب اصحاب فیل و تکریم صالحان قریش دلالت کنند. قریش باید در مقابل این اتفاق شکر کنند، نه کفر و باید از دسته متقین باشند، نه کافرین و این بیان، همان معنی اول را تایید می کند که دو سوره فیل و قریش متصل هستند.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ (0)
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
لِإِیلاَفِ قُرَیْشٍ (1)
(کیفر لشکر فیلسواران) بخاطر این بود که قریش (به این سرزمین مقدس) الفت گیرند (و زمینه ظهور پیامبر فراهم شود)!
إِیلاَفِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَ الصَّیْفِ (2)
الفت آنها در سفرهای زمستانه و تابستانه (و بخاطر این الفت به آن بازگردند)!
فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هٰذَا الْبَیْتِ (3)
پس (بشکرانه این نعمت بزرگ) باید پروردگار این خانه را عبادت کنند،
الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ (4)
همان کس که آنها را از گرسنگی نجات داد و از ترس و ناامنی ایمن ساخت.
- پنجشنبه ۸ تیر ۹۶