سوره همزه: بیان صفات خاسرین و خسارتی که خواهند دید

محور سوره: 6-7 سوره بقره

إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَیْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ‌ (6)

کسانی که کافر شدند، برای آنان تفاوت نمی‌کند که آنان را (از عذاب الهی) بترسانی یا نترسانی؛ ایمان نخواهند آورد.

خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَ عَلَى سَمْعِهِمْ وَ عَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ‌ (7)

خدا بر دلها و گوشهای آنان مهر نهاده؛ و بر چشمهایشان پرده‌ای افکنده شده؛ و عذاب بزرگی در انتظار آنهاست.

بعد از پنج آیه اول از مقدمه سوره بقره که سوره عصر در آن آیات تفصیل داده شده بود، آیات محور این سوره بیان می شود. مشاهده خواهد شد که سوره همزه درباره کافرین و عذاب عظیمی که در انتظارشان است بحث می کند و بعضی از صفات اصلی کافرین را ذکر می کند تا به این وسیله دلایلی که باعث شده خداوند بر قلب ها و گوشهای کافران مهر بزند و بر دیده هایشان پرده بکشد، روشن شود. به این ترتیب ارتباط این سوره با آیات محورش مشخص می شود.

سوره عصر بیان کرد که جنس انسان در خسران است، به جز کسانی که دارای چهار صفت باشند، این سوره صفات خاسرین و خسارتی که خواهند دید و به این ترتیب ارتباط این سوره به سوره قبلی روشن می شود.

سوره همزه

این سوره بیان می کند که از صفات کافرین، عیب جویی و تمسخر و جمع مال و این تصور که همه چیز در مال است و اموال جاودانه خواهند ماند است و این تصورات و اعمال از کفر سرچشمه می گیرد چرا که در این سوره عذاب اخروی این نوع از انسان ها بیان شده.

ذکر عذاب عظیم در این سوره، یکی از وجوه ارتباط این سوره با محورش در سوره بقره است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ‌ (0)

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ (1)

وای بر هر عیبجوی مسخره‌کننده‌ای!

الَّذِی جَمَعَ مَالاً وَ عَدَّدَهُ‌ (2)

همان کس که مال فراوانی جمع‌آوری و شماره کرده (بی‌آنکه مشروع و نامشروع آن را حساب کند)!

یَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ‌ (3)

او گمان می‌کند که اموالش او را جاودانه می‌سازد!

کَلاَّ لَیُنْبَذَنَّ فِی الْحُطَمَةِ (4)

چنین نیست که می‌پندارد؛ بزودی در «حُطَمه» [ آتشی خردکننده‌] پرتاب می‌شود!

وَ مَا أَدْرَاکَ مَا الْحُطَمَةُ (5)

و تو چه می‌دانی «حُطمه» چیست؟!

نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ (6)

آتش برافروخته الهی است،

الَّتِی تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ (7)

آتشی که از دلها سرمی‌زند!

إِنَّهَا عَلَیْهِمْ مُؤْصَدَةٌ (8)

این آتش بر آنها فروبسته شده،

فِی عَمَدٍ مُمَدَّدَةٍ (9)

در ستونهای کشیده و طولانی!