سوره ذاریات: دعوت به ایمان به آخرت

محور سوره: 1-5 سوره بقره

الم‌ (1)

الم (بزرگ است خداوندی که این کتاب عظیم را، از حروف ساده الفبا به وجود آورده).

ذٰلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ‌ (2)

آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است.

الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ‌ (3)

(پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب [آنچه از حس پوشیده و پنهان است‌] ایمان می‌آورند؛ و نماز را برپا می‌دارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند.

وَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ وَ مَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ وَ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ‌ (4)

و آنان که به آنچه بر تو نازل شده، و آنچه پیش از تو (بر پیامبران پیشین) نازل گردیده، ایمان می‌آورند؛ و به رستاخیز یقین دارند.

أُولٰئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَ أُولٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ‌ (5)

آنان بر طریق هدایت پروردگارشانند؛ و آنان رستگارانند.

«الم* ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین.... و بالاخره هم یوقنون* اولئک علی هدی من ربهم اولئک هم المفلحون» خصوصا بخش پایانی این آیات

در سه سوره ابتدایی قسم چهارم قرآن که با قسم آغاز می شوند، بحثی درباره تقوا و متقین مشاهده می شود

این سوره با نحوه شروع شدنش (که با قسم شروع شده و مسائلی را بیان کرده که برای بشر نا آشناست) و با سیاق کلی اش بر آن است تا قلب بشر را به آسمان متصل کند.

محتوای سوره: این سوره با بیان این مطلب که وعده خداوند درباره آخرت صدق است شروع شده و بیان می کند که محاسبه مردم و مجازاتشان واقع خواهد شد. سپس تناقض اقوال مردم که باعث روی گردانی آنها از حق می شود را بیان کرده و سپس از شک کنندگان و غافلان آخرت صحبت کرده و عذابی که برایشان آماده شده و در ادامه جزای احسانی که برای متقین آماده شده را بیان کرده و در ادامه سوره آیات الهی را در آفاق و انفس و تاریخ ارائه کرده و بر این اساس مردم را به فرار به سوی خدا و توحیدش دعوت کرده و بیان کرده که حکمت خلقت، عبادت است و نسبت به عذاب الهی در دنیا و آخرت به رافضین و کافرین هشدار داده.

ارتباط سوره با محورش: سوره با بیان حال شک کنندگان در آخرت و اسباب شکشان و تفصیل صفات متقین و حکمتی که بر اساس آن عبادت واجب می شود و دعوت به فرار به سوی خدا و توحیدش و... با محورش ارتباط دارد.