سوره تغابن: بیان بحث تقوا و ایمان

محور سوره: 1-5 سوره بقره

الم‌ (1)

الم (بزرگ است خداوندی که این کتاب عظیم را، از حروف ساده الفبا به وجود آورده).

ذٰلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ‌ (2)

آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است.

الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ‌ (3)

(پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب [آنچه از حس پوشیده و پنهان است‌] ایمان می‌آورند؛ و نماز را برپا می‌دارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند.

وَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ وَ مَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ وَ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ‌ (4)

و آنان که به آنچه بر تو نازل شده، و آنچه پیش از تو (بر پیامبران پیشین) نازل گردیده، ایمان می‌آورند؛ و به رستاخیز یقین دارند.

أُولٰئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَ أُولٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ‌ (5)

آنان بر طریق هدایت پروردگارشانند؛ و آنان رستگارانند.

پیش از این بیان شد که وجود فعل سبح و یسبح بعد از انتهای یک مجموعه، علامت شروع یک مجموعه جدید است که محورش از ابتدای سوره بقره است. سوره تغابن هم بعد از سوره منافقون آمده و با فعل یسبح آغاز شده. پس معلوم می شود که محور این سوره در مقدمه سوره بقره قرار دارد.

از سوی دیگر مشاهده می شود که سوره حدید بر موضوع ایمان به خدا و رسول ص و خضوع در برابر قرآن و انفاق تمرکز کرده و در سوره تغابن نیز به مواردی مشابه اشاره کرده است. پس این دومین نکته ای که باعث می شود به این نتیجه برسیم که محور این سوره در مقدمه سوره بقره قرار دارد.

علاوه بر این، مشاهده می شود که سوره آل عمران که در مقدمه سوره بقره تفصیل داده شده، با سوره تغابن از نظر لفظی در برخی آیات تشابه دارند، مثلا در سوره آل عمران بیان شده: «هو الذی یصورکم فی الارحام...» و در سوره تغابن بیان شده: «...و صورکم فاحسن صورکم» یا آیات دیگر. به این ترتیب به این نتیجه می رسیم که سوره تغابن در محور سوره آل عمران تفصیل داده شده یا به عبارتی محور سوره تغابن مقدمه سوره بقره است.

در مقدمه سوره بقره بحث از مومنین و کافرین و منافقین است. در سوره تغابن از مومنین و کافرین بحث می شود و فراموش نکینیم که بیان شد نفاق شعبه ای از کفر است.

مضافا بر اینکه دیدیدم که با سوره منافقون مجموعه قبلی به پایان رسید و سوره بعد از سوره تغابن (سوره طلاق) با آیه «یا ایها...» آغاز می شود و این نشان می دهد محور سوره طلاق بعد از مقدمه سوره بقره است. پس متوجه می شویم که محور سوره تغابن مقدمه سوره بقره است.

....

از مجموع این سوره تفصیلاتی بیان می شود که با تقوا و ایمان ارتباط دارد.