سوره نباء: بحث درباره یوم الفصل و حال متقین در آن روز

محور سوره: 6-7 سوره بقره

إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَیْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ‌ (6)

کسانی که کافر شدند، برای آنان تفاوت نمی‌کند که آنان را (از عذاب الهی) بترسانی یا نترسانی؛ ایمان نخواهند آورد.

خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَ عَلَى سَمْعِهِمْ وَ عَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ‌ (7)

خدا بر دلها و گوشهای آنان مهر نهاده؛ و بر چشمهایشان پرده‌ای افکنده شده؛ و عذاب بزرگی در انتظار آنهاست.

مشاهده می شود که این سوره با ذکر سوالی که کافران مطرح کرده اند شروع می شود و به آن پاسخ می دهد. همچنین این سوره با انذار کافرین به پایان می رسد. به این ترتیب ارتباط این سوره با محورش (آیات 6-7 سوره بقره) مشخص می شود. به این ترتیب سوره نباء و سوره مرسلات هر دو در مقدمه سوره بقره تفصیل داده شده اند.

همچنین مشاهده شد که سوره مرسلات با آیه «فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَهُ یُؤْمِنُونَ‌» ختم شده که ضمیر در این آیه به قرآن باز می گردد. و سوره نباء هم با بحث درباره نباء عظیم شروع می شود که بعضی از مفسرین نبا عظیم را به قرآن تفسیر کرده اند. اما اگر نبا عظیم را به قیامت هم تفسیر کنیم، باز ارتباط بین سوره مرسلات و سوره نباء واضح است چرا که بحث درباره قیامت، بخش زیادی از سوره مرسلات را دربر گرفته است. همچنین مشاهده شد که تعبیر یوم الفصل در سوره مرسلات بیان شده و در این سوره هم این تعبیر آمده.

از آنجا که مقدمه سوره بقره درباره متقین و کافرین و منافقین بحث می کند، ارتباط این دو سوره که درباره یوم الفصل بحث می کنند به مقدمه سوره بقره روشن می شود چرا که یوم الفصل روزی است که بین کافرین و متقین جدایی می­افتد.

پس تا اینجا مشخص شد که هر دو سوره این مجموعه درباره یوم الفصل بحث می کنند. اما سوره مرسلات بیشتر درباره کافرین بحث می کند و به همین دلیل در ۵ آیه ابتدایی مقدمه سوره بقره تفصیل داده شده (چرا که کافرین نقیض متقینی هستند که در مقدمه سوره بقره معرفی شده اند.) و سوره نبا درباره متقین بحث می کند و نقیض کافرینی که در آیات 6-7 سوره بقره آمده را معرفی می کند. چرا که ذکر نقیض، موجب روشن شدن مطلب اصلی می شود و بحث درباره متقین در مقایسه با بحث درباره کافرین فهم می شود و برعکس.