اندیشه امین

قسم طوال (اولین قسم قرآن)

این قسم شامل سوره های بقره تا توبه است. روایات زیادی وجود دارد که بیان می کند هفت سوره طولانی ابتدایی قرآن مجموعه کاملی هستند. سوره یونس ابتدای قسم دوم قرآن است و جزء قسم اول نیست چرا که این سوره و سوری بعد از آن با «الر» آغاز شده و این اشاره دارد به این مطلب که این سوره ها از زمره و مجموعه واحدی هستند.

پیش از این بیان شد که بین فقره آخر سوره حمد و ابتدای سوره بقره (مقدمه سوره بقره) ارتباطی به این شکل وجود دارد که در سوره حمد داریم: «اهدنا» و در سوره بقره داریم: «هدی للمتقین». اما ارتباط بین این دو سوره محدود به همین مورد نیست. در فقره قبل از آخر سوره حمد مشاهده می کنیم: «إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ» و در سوره بقره هم خواهیم دید که قسم اول سوره بقره با آیه: «أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ» شروع شده و با آیه: «وَمِنَ النَّاسِمَنْ یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً» به پایان می رسد. پس با این توضیحات مقدمه سوره بقره، با فقره آخر سوره حمد ارتباط دارد و قسم اول سوره بقره با فقره دوم سوره حمد مرتبط است.

همچنین مشاهده خواهد شد که قسم دوم سوره بقره با فقره اول سوره حمد ارتباط دارد چرا که در فقره اول سوره حمد می فرماید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ ...» و در قسم دوم سوره بقره می فرماید: «وَاشْکُرُوا لِلَّهِ إِنْ کُنْتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ» و این مطالب به سبب اشاره به ارتباط بین دو سوره بود در حالی که ارتباط بین این دو سوره بیش از موارد ذکر شده است.

در تفسیر سوره های این قسم تسلسل عجیب و معجزه گونه ای را مشاهده خواهیم کرد، در این قسم مشاهده خواهیم کرد که چگونه شش سوره بعد از سوره بقره در محوری خاص تفصیل داده می شوند به همان ترتیبی که این محور ها در سوره بقره بیان شده اند.